BELİRSİZLİK

 

HAYATIMIZDA ARDI ARKASI KESİLMEDEN DEVAM EDEN BU BELİRSİZLİKLER OLSAYDI NELER OLURDU?

 

İnsanlar olarak hepimizin hayatında belirli ya da belirsiz pek çok durum bulunmaktadır. Belirsizliğin insan yaşamının bir parçası olması itibariyle her birimiz belirsiz durumlarla karşı karşıya gelebilmekteyiz. Belirsizliğin yaşamımıza nispeten daha hâkim olduğu dönemler olabilir. Böyle dönemler ve durumlar, biz insanlar için sorunlar yaratabilir ve belirsizlik ile başa çıkmak zor bir hal alabilir. Bu sebeple belirsizlik karşısındaki işlevsel ve işlevsel olmayan düşünceleri ve davranışları tanımak, belirsiz durumlarla nasıl daha etkili yollarla başa çıkabileceğimizi anlayabilmemize yardımcı olur. Bunun için belirsizliğin kendisini ve bizde yarattığı etkileri tanımak ve anlamak önemli bir noktayı oluşturmaktadır. Bu bağlamda belirsizliğin kaynağını tespit etmek yararlı olabilir.

 

Belirsizliğin ortaya çıkmasındaki üç kaynaktan bahsedebiliriz;

  1. Bir durumla ilgili yeterli bilgiye sahip olunmaması, karşılaştığımız durumun bizim için yeni olması,
  2. Bir durumla ilgili birçok ipucunun olması ve durumun karmaşık bir hal alması,
  3. Durumla ilgili farklı ipuçlarının birbirleriyle zıt bilgileri içermesi ve bundan dolayı çelişki yaşanmasıdır.

 

Bazı bireyler için belirsizliği ortaya çıkaran bu durumları hayal etmek bile zor olabilirken, diğerleri için belirsizlikle karşılaşmak daha kolay olabilir. Örneğin, henüz küresel bir salgın ile karşılaştığımızda ve bunun nasıl sonuçlanacağı hakkında bilgimiz olmadığı bir durumda kimilerimiz bu belirsizlikle başa çıkmakta çok daha zorlanırken, kimilerimiz bu duruma daha kolay bir şekilde adapte olabilmiştir. İnsanlar bu gibi durumlarla karşılaştığında çeşitli tepkiler geliştirebilir. Belirsizlik yaratan durumu değiştiremeyeceğimizi kabul etmek, belirsizlik yaratan durumu görmezden gelmek ve inkar etmek bunlardan bazılarıdır.

Değiştiremeyeceğimiz durumları kabul ettiğimizde belirsizliğe karşı daha kabul edici olurken; belirsizliği görmezden gelerek inkar ettiğimizde işlevsiz birtakım düşünceleri, duyguları ve davranışları geliştirebilmekteyiz. İşte bu farkı belirleyen her birimizin belirsiz bir durum karşısında ne kadar tahammülü ya da tahammülsüzlüğünün olduğudur. Örneğin, tüm dünya neredeyse 1 yılı aşkın süredir belirsizlikle karşı karşıyadır. Pandemi sebebiyle hayatımızda her gün yeni bir değişim olabiliyor ve ileride karşılaşacaklarımızı kestirmekte daha fazla güçlük çekiyoruz. Bu sebeple aklımızda bununla ilgili birçok soru olabilir; “Salgın ne zaman bitecek?”, “Okulumuza, işimize eskisi gibi devam edebilecek miyiz?”, “Eski hayatımıza ne zaman geri dönebileceğiz? ” Bu gibi sorulara cevap bulamıyor oluşumuza tahammül etmekte zorlanıyor olabiliriz.

Sonuca ulaştığımız, netleştirdiğimiz durumlardan sonra da yeni bir belirsizlik ortaya çıkarabilir mi?

Bu soruya yanıt aradığımızda aslında belirsizliğin yaşamımızın bir parçası olduğunu anlamaktayız. Bir sınav sonucumuzu beklemek, bir tahlil sonucumuzu beklemek, yaptığımız bir işin sonuçlanmasını beklemek ya da günlük hayatta yaşadığımız bir problemin nasıl sonuçlanacağını düşünmek... Belirsiz durumlar hayatımızın her anında yer alıyor. Bu gibi durumlarda belirsizliği sürekli tehdit olarak algıladığımızda, belirsizliğe karşı tahammülümüz düşer, zihinsel ve ruhsal olarak yorgunluğumuz artar ve bazen bu durumla tek başımıza başa çıkmakta zorlanabiliriz. 

 

Belirsiz durumlarla başa çıkabilmek için bilinmesi gerekenler nelerdir?

  • Belirsizliğin insan yaşamının bir parçası olduğu gerçeğini bilmek ve kabul etmek,
  • Belirsizliğe yönelik algılarımızı ve yorumlarımızı gözden geçirerek, sağlıklı ve işlevsel olanlar ile işlevsel olmayan ve sağlıksız olan düşüncelerimizin ve davranışlarımızın farkına varmak,
  • Eğer mümkünse, belirsizliğe yol açan duruma ilişkin doğru ve güvenilir kaynaklardan bilgi toplamak,
  • Stresle başa çıkma becerilerini güçlendirmek ve gerektiğinde psikolojik bir desteğe başvurmak.

 

Tüm bunlarla birlikte belirsizliğin her zaman başa çıkılması kolay bir durum olmadığı göz önünde bulundurulduğunda, bireylerin belirsizlik algıları ve belirsizlikle ilgili yaşamış oldukları sorunların aydınlatılabilmesi için yapılacak olan çalışmalar önem taşımaktadır. Bu çalışmalar bireylere daha etkili ruh sağlığı hizmetlerinin sunulabilmesinde yol gösterici olmaktadır. Bu noktada bağlantıya tıklayarak belirsizlikler konulu bu araştırmaya gönüllü katılabilirsiniz. Teşekkürlerimizi sunarız.

Araştırma Linki:          https://forms.gle/oeKERk1YsZ2bpTVn8

26-05-2021

ÖĞRENCİ DEKANLIĞI